Üst Manşet

21-07-2025

13:32

Güney Çin Denizi Gerilimi

Güney Çin Denizi Gerilimi

Güney Çin Denizi Gerilimi

Asya’da tansiyon yükseliyor: Güney Çin Denizi’nde yeni kriz
  • 144
  • 0

Son haftalarda Güney Çin Denizi’nde yaşanan gelişmeler, Asya-Pasifik bölgesindeki jeopolitik tansiyonu yeniden yükseltti. Çin’in bölgede yapay adalar üzerine inşa ettiği askeri üsler, devriye gemileri ve hava kuvveti hareketliliği, komşu ülkeler ve ABD tarafından yakından izleniyor. Filipinler, Vietnam, Malezya ve Tayvan, Pekin’in egemenlik iddialarına karşı sert tepki verirken; Washington yönetimi ise bölgede “denizlerde seyrüsefer özgürlüğünü” savunarak askeri varlığını artırıyor.

Tarihi Anlaşmazlıklar ve Egemenlik Tartışmaları

Güney Çin Denizi, yıllardır bölgesel güçler arasında egemenlik tartışmalarına sahne oluyor. Bölgedeki Spratly ve Paracel adaları, zengin enerji kaynakları, balıkçılık potansiyeli ve stratejik konumu nedeniyle birçok ülkenin hak iddia ettiği alanlar arasında. Çin, “Dokuz Çizgili Hat” olarak adlandırdığı tarihi haritaya dayanarak denizin büyük bir bölümünü kendi egemenlik sahası olarak görüyor. Ancak bu iddia, Uluslararası Daimi Tahkim Mahkemesi tarafından 2016 yılında geçersiz ilan edilmişti.

Çin’in Askeri Varlığı Genişliyor

Son aylarda Çin, tartışmalı adalar üzerindeki askeri faaliyetlerini artırdı. Uydu görüntülerine göre, radar sistemleri, hava pistleri ve füze rampaları gibi altyapılar bölgede genişletiliyor. Çin donanması da düzenli devriye faaliyetleri ile varlığını güçlendiriyor. Filipinler açıklarında Çin sahil güvenlik gemileri ile Filipin donanması arasında yaşanan tehlikeli manevralar, olası bir sıcak çatışma ihtimalini gündeme getirdi.

ABD'den Güç Gösterisi

ABD ise “Hint-Pasifik’te özgür ve açık denizler” politikası doğrultusunda bölgede savaş gemileriyle devriye geziyor. Amerikan uçak gemileri ve destroyerleri son haftalarda bölgeye sevk edildi. Pentagon yetkilileri, Çin’in bölgedeki tek taraflı adımlarının uluslararası deniz hukukuna aykırı olduğunu belirterek “gereken her durumda karşılık verileceğini” ifade etti.

Bölge Ülkeleri Endişeli

Filipinler, Çin’in Scarborough Sığı ve Second Thomas Sığı çevresindeki müdahalelerini “egemenlik ihlali” olarak değerlendirirken, Vietnam hükümeti de Spratly Adaları çevresinde artan Çin devriyelerinden rahatsız. Malezya ve Endonezya da zaman zaman Çin gemilerinin kendi münhasır ekonomik bölgelerine girmesinden şikayetçi.

Tayvan ise Güney Çin Denizi’ndeki haklarını Çin’e kaptırmak istemediğini belirtiyor. Tayvan Savunma Bakanlığı, Çin'in bölgede yürüttüğü askeri tatbikatların “provokatif” nitelikte olduğunu açıkladı.

Ekonomik ve Jeopolitik Riskler

Güney Çin Denizi, dünya ticaret yollarının yaklaşık üçte birinin geçtiği bir bölge. Bu nedenle burada çıkabilecek bir çatışma, yalnızca Asya-Pasifik’i değil, küresel ticareti ve enerji arzını da doğrudan etkileyebilir. Bölgedeki gerilim, enerji fiyatları üzerinde baskı oluşturabilirken; sigorta maliyetlerinin artması, deniz ticaretine darbe vurabilir.

Uluslararası Hukukun Önemi

Uzmanlar, gerilimin düşürülmesi için uluslararası hukuk çerçevesinde çözüm arayışlarına dönülmesi gerektiğini vurguluyor. Ancak Çin, 2016'daki tahkim kararını tanımadığını defalarca yineledi. ASEAN ülkeleri ile Çin arasında devam eden “davranış kuralları” müzakereleri ise yavaş ilerliyor.

Yorumlar (0)

Yorum Yaz

Öne Çıkanlar!

Neler Popüler

Son Yazılar

Bülten'e Kayıt Olun

Bildirim Almak İçin E-Postanızı Girin.