Üst Manşet

21-07-2025

13:16

Asya'da Sessiz Kriz: Tayvan ve Çin Arasındaki Gerilim Yeni Bir Döneme mi Giriyor?

Asya'da Sessiz Kriz: Tayvan ve Çin Arasındaki Gerilim Yeni Bir Döneme mi Giriyor?

Asya'da Sessiz Kriz: Tayvan ve Çin Arasındaki Gerilim Yeni Bir Döneme mi Giriyor?

Tayvan Boğazı Isınıyor: Çin’in Askerî Tatbikatları ve ABD'nin Stratejik Desteği Yeni Bir Krizi Tetikleyebilir
  • 96
  • 0

Tayvan Boğazı’nda sular yeniden ısınıyor. Çin Halk Cumhuriyeti’nin, Tayvan çevresinde son aylarda düzenlediği büyük ölçekli askeri tatbikatlar ve savaş uçaklarının hava savunma sahasına yaptığı ihlaller, yalnızca Tayvan’ı değil tüm Asya-Pasifik bölgesini alarma geçirmiş durumda. Pekin yönetimi, Tayvan’ın bağımsızlık yönündeki adımlarını "kırmızı çizgi" olarak tanımlarken; ABD başta olmak üzere Batılı ülkeler Tayvan’a diplomatik ve askeri desteklerini artırıyor.

Tayvan Sorunu Nedir?

Tayvan, Çin tarafından kendi toprağı olarak kabul edilen bir ada olsa da, fiili olarak bağımsız bir hükümete, demokratik bir rejime ve aktif dış ilişkiler ağına sahip. 1949’daki Çin İç Savaşı’nın ardından kurulan Tayvan hükümeti, o tarihten bu yana "Çin Cumhuriyeti" adıyla varlığını sürdürüyor. Ancak Pekin, Tayvan’ın bağımsızlığını hiçbir koşulda tanımıyor.

Çin’in Askeri Gücü Gözdağı mı, Hazırlık mı?

Çin’in 2024 ve 2025 yıllarında Tayvan çevresinde gerçekleştirdiği tatbikatlar, yalnızca eğitim amacı taşımıyor. Tatbikatların boyutu ve içeriği, olası bir işgal veya kuşatma senaryosuna hazırlık niteliği taşıyor. Çin Savunma Bakanlığı, bu tür tatbikatların "Tayvan’daki ayrılıkçı faaliyetlere karşı kararlılığın göstergesi" olduğunu belirtiyor. Tayvan yönetimi ise bu adımları doğrudan bir tehdit olarak değerlendiriyor.

ABD’nin Stratejik Yaklaşımı ve Silah Desteği

ABD, Tayvan ile resmi diplomatik ilişki kurmamakla birlikte, "Tek Çin Politikası" çerçevesinde Tayvan’ı savunma taahhüdü altında tutuyor. Son dönemde Tayvan’a yönelik silah satışlarında artış yaşanırken, ABD donanması da zaman zaman Tayvan Boğazı’ndan geçerek Pekin’e mesaj veriyor. Bu stratejik geçişler, Çin tarafından “provokatif” olarak nitelendiriliyor.

Bölgesel Aktörler Ne Diyor?

Japonya, Güney Kore ve Avustralya gibi Asya-Pasifik ülkeleri de gelişmeleri dikkatle izliyor. Japonya, Tayvan çevresindeki olası bir çatışmanın kendi ulusal güvenliğini doğrudan etkileyeceğini belirtiyor. Güneydoğu Asya Uluslar Birliği (ASEAN) ise bölgedeki istikrarın korunması için diyalog çağrısı yapıyor.

Siber Güvenlik ve Hibrit Tehditler

Tayvan sadece askeri değil, siber saldırılar ve bilgi savaşı ile de karşı karşıya. Çin’e bağlı hacker gruplarının Tayvan’daki kamu kurumlarına yönelik saldırılar gerçekleştirdiği biliniyor. Aynı zamanda sosyal medya üzerinden yürütülen dezenformasyon kampanyaları da Tayvan toplumunu içeriden bölmeyi amaçlıyor.

Küresel Ekonomiye Olası Etkileri

Tayvan, dünya yarı iletken (çip) üretiminin merkezlerinden biri. Olası bir kriz ya da işgal senaryosu, küresel teknoloji tedarik zincirlerinde büyük aksamalara yol açabilir. Apple, Nvidia ve Intel gibi şirketler, Tayvan’daki üretim tesislerine büyük oranda bağımlı durumda. Bu da Tayvan’daki istikrarsızlığın yalnızca bölgesel değil, küresel ekonomik sonuçları olabileceğini gösteriyor.

Sonuç: Diplomasi mi, Çatışma mı?

Tayvan krizinde şu an için taraflar sıcak çatışmadan kaçınsa da, karşılıklı gerilim politikaları bir hata veya yanlış anlaşılma durumunda büyük bir çatışmanın fitilini ateşleyebilir. Uluslararası toplumun bu süreçte arabuluculuk ve gerilimi azaltma yönünde daha aktif rol oynaması bekleniyor. Ancak mevcut siyasi atmosfer, krizin kolay kolay çözülemeyeceğini gösteriyor.

Yorumlar (0)

Yorum Yaz

Öne Çıkanlar!

Neler Popüler

Son Yazılar

Bülten'e Kayıt Olun

Bildirim Almak İçin E-Postanızı Girin.